Staw skokowy często ulega kontuzjom, ponieważ wytrzymuje duże obciążenia. Lekarz może zdiagnozować artrozę stawu skokowego na podstawie objawów i zalecić leczenie. Choroba nie zależy od wieku i płci, tkanki stają się cienkie i niszczone, co może prowadzić do niepełnosprawności.
Artroza dotyka 12% mieszkańców, częściej kobiety w wieku emerytalnym.
Jak wspomniano, kostka może wytrzymać ogromne obciążenie. Utrzymuje ciało w pozycji pionowej i umożliwia poruszanie się. Jego naruszenie zmienia zwykły sposób życia.
Artroza stawu skokowego (objawy i leczenie mogą się różnić) jest chorobą przewlekłą, w której w chrząstce zachodzą nieodwracalne procesy.
Choroba występuje stopniowo. Zdrowa osoba ma gładką powierzchnię stawową. W przypadku przeciążenia ułatwia ślizganie się podczas aktywności fizycznej.
W przypadku artrozy odżywianie tkanek i metabolizm ulegają pogorszeniu. Zewnętrzna powierzchnia stawu zmienia się, staje się szorstka, dotyka chrząstki i pojawia się stan zapalny. Kiedy człowiek podnosi ciężkie przedmioty, ciężar spada na kość, co prowadzi do chorób zwyrodnieniowych.
Jeśli leczenie nie zostanie rozpoczęte, rozwijają się poważne patologie. W późniejszych stadiach dochodzi do uszkodzenia chrząstki i tkanki, błona maziowa ulega podrażnieniu, a staw traci stabilność. W takim przypadku funkcja wspierająca cierpi, ruchy stają się trudne.
Rodzaje
Istnieje kilka rodzajów artrozy w zależności od różnych kryteriów:
- przyczyny wystąpienia (pierwotne, wtórne);
- etapy artrozy;
- lokalizacja patologii;
- formy lokalizacji (uogólnione i lokalne);
- przebieg choroby (ostry i przewlekły).
| Kryteria klasyfikacji | Rodzaje artrozy |
|---|---|
| miejsce manifestacji | artroza stawu kolanowego, nadgarstkowego, skokowego, łokciowego, barkowego i szyjnego. |
| przyczyna wystąpienia |
|
| Lokalizacja |
|
| przebieg choroby |
|
Artrozę stawu skokowego dzielimy na pierwotną (procesy zwyrodnieniowe rozpoczynają się w zdrowej chrząstce na skutek nadmiernego wysiłku fizycznego) i wtórną (rozpoznawane są zniszczenia, w tkance chrzęstnej pojawiają się zmiany dystroficzne).
Etapy i stopnie
Artroza stawu skokowego (objawy i leczenie zależą bezpośrednio od wieku pacjenta) może wystąpić na różne sposoby. U niektórych od pojawienia się pierwszych objawów do stanu krytycznego mija wiele lat, u innych choroba rozwija się szybko.
Zależy to od wieku i chorób współistniejących w momencie rozpoczęcia terapii. W miarę postępu choroby zwyrodnieniowej stawu skokowego objawy stają się coraz bardziej wyraźne.
Wyróżnia się 4 stadia choroby.
- Pierwszy etap jest często ignorowany. Główne objawy: sztywność występująca rano, charakterystyczne chrupanie podczas chodzenia. Na obrazie nie ujawniają się zmiany chorobotwórcze, proces destrukcyjny już się rozpoczął.
- Sztywność rano utrzymuje się przez dłuższy czas. Rozwój nogi zajmie 20-30 minut. Niektórzy pacjenci doświadczają kulawizny. Na zdjęciu rentgenowskim można zobaczyć patologię drugiego stopnia w postaci wzrostu kości i przemieszczenia kości.
- Na etapie 3 objawy stają się bardziej wyraźne. Bolesne odczucia pojawiają się w spokojnym stanie, pacjent nie może obejść się bez środków przeciwbólowych. Kulawizna staje się zauważalna i czasami konieczne są kule. Staw puchnie, zmienia się, mięśnie stają się cieńsze i zmniejszają swoją objętość. Szczotka stawowa zwęża się, co widać na zdjęciu rentgenowskim i tworzą się osteofity.
- Ostatni etap rozwija się w przypadku braku leczenia. Chrząstka ulega zniszczeniu, powierzchnie stawów rosną razem. Pacjent nie może chodzić.
Istnieje kilka stopni artrozy:
- Pierwszy stopień– RTG nie wykazuje żadnych zmian ani artykulacji. Występuje niewielka sztywność poranna. Na tym etapie konieczne jest rozpoczęcie leczenia.
- W drugim stopniuaktywność staje się trudna, podczas chodzenia słychać chrzęst, obserwuje się obrzęk. Na zdjęciu rentgenowskim widać zmniejszenie przestrzeni międzystawowej. Osoba utyka, a poranna sztywność utrzymuje się dłużej.
- W trzecim stopniuwyraźnie wyraźna kruszywostnica, deformacja stawów. Mięśnie zanikają jeszcze bardziej, ruchy stają się ograniczone. Wymagany jest ciągły odpoczynek. Nawet w tym stanie ból nie ustępuje.
- Na ostatnim stopniuPraktycznie nie ma wspólnej przestrzeni, aktywność jest prawie niemożliwa. Rentgen pozwala zdiagnozować dużą liczbę osteofitów. Zalecana jest tylko interwencja chirurgiczna.
Artroza stawu skokowego pojawia się stopniowo, dlatego leczenie należy rozpocząć już w momencie pojawienia się pierwszych objawów, aby zapobiec pogorszeniu się stanu i wystąpieniu powikłań.
Objawy
Artroza stawu skokowego charakteryzuje się kilkoma objawami (wpływają one na metodę leczenia):
- Ból jest początkowo umiarkowany i pojawia się tylko podczas wysiłku fizycznego. Z biegiem czasu ból staje się silniejszy i przeszkadza w spoczynku;
- przy urazach i zwichnięciach pojawiają się obrzęki i objawy zapalne, a w miejscu urazu występuje podwyższona temperatura;
- „suche" kliknięcie, któremu towarzyszy ból;
- zwichnięcie, gdy tkanka chrzęstna staje się cieńsza i ulega degradacji, staw traci stabilność. Kości przemieszczają się i wypadają z torebki stawowej;
- sztywność stawów;
- podczas chodzenia człowiek szybko się męczy;
- w ostatnich etapach staw ulega deformacji.
Jeżeli wystąpi choć jeden objaw, należy natychmiast zgłosić się do lekarza.
Powody pojawienia się
Artroza stawu skokowego (objawy i leczenie często spowodowane są zmianami związanymi z wiekiem) dotyka starsze pokolenie. Ostatnio wśród młodych ludzi zaobserwowano patologię.
Czynnikami prowokującymi są:
- urazy, zwichnięcia i stłuczenia;
- związane z wiekiem zaburzenia stawów i więzadeł;
- procesy zapalne;
- nadwaga;
- naruszenie procesów metabolicznych;
- wrodzone deformacje stóp i płaskostopie, które powstały w ciągu życia;
- predyspozycja dziedziczna;
- nadmierna aktywność fizyczna;
- używanie niewygodnych butów;
- choroby układu hormonalnego;
- osteochondroza.
Wytwarzana jest mniejsza ilość mazi stawowej, przez co chrząstka jest mniej odżywiona. Szczotka stawowa zwęża się, co może prowadzić do zrośnięcia kości. Występuje krucjata, której nie można odwrócić. Mimo to należy natychmiast przepisać leczenie, aby zapobiec postępowi choroby.
Diagnostyka
Rozpoznanie artrozy polega na badaniu istniejących objawów i danych uzyskanych z badań. Ponieważ nie ma badań, które mogłyby jednoznacznie określić patologię, lekarze uznają metody laboratoryjne za niewystarczająco skuteczne.
Podczas remisji wskaźniki są normalne, podczas nawrotu badanie krwi wykazuje podwyższony poziom ESR i białka c-reaktywnego. Oznacza to, że patologia już się rozpoczęła.
Aby potwierdzić diagnozę, stosuje się metody instrumentalne:
- Prostyradiografiajest najbardziej niezawodną metodą. Mięśnie nie odbierają promieni rentgenowskich jednakowo: miękkie je przepuszczają, a twarde pochłaniają. Badanie ujawnia samą chorobę i jej konsekwencje.
Obraz pozwala na analizę stanu powierzchni kostnych w stawie, kształtu, wielkości i położenia struktur względem siebie, stanu tkanki oraz wielkości szpary stawowej. Dzięki tym danym można określić stopień patologii.
Jeśli dotyczy to kostki, diagnozę przeprowadza się w projekcjach bocznych, tylnych i tylnych, przy stopie przesuniętej do wewnątrz. Jeśli występują odpowiednie objawy (zwężenie szpary stawowej, osteofity i inne objawy), rozpoznaje się artrozę.
- Magnetyczny rezonans jądrowyokreśla zaburzenie funkcjonowania cząsteczek wodoru pod wpływem silnego pola magnetycznego. Umożliwia eksplorację obszarów ciała zawierających wodę.
Ciemny odcień na obrazie reprezentuje kości, ponieważ zawartość wody jest w nich znacznie mniejsza, a mięśnie, nerwy i dyski wydają się jaśniejsze. Diagnostyka pozwala wykryć nawet drobne zaburzenia w obrębie tkanki kostnej i stawów. Procedura jest wskazana przed wymianą stawu. Jedynym minusem jest wysoki koszt diagnostyki.
- Rezonans magnetycznybardzo dokładnie bada strukturę więzadłową stawu, tkankę mięśniową i chrząstkę. Dzięki badaniu specjalista może ocenić stan stawów podudzia, co pozwala wykryć patologię już na samym początku jej rozwoju. Zabieg jest bezbolesny i trwa około 30 minut.
Podczas zabiegu na człowieka oddziałują fale radiowe i silne promieniowanie magnetyczne. Należy pamiętać, że pole magnetyczne jest niebezpieczne dla stanu fizjologicznego. MRI jest zabronione w przypadku zaburzeń neuropsychicznych, ciąży i obecności metalowych przedmiotów w organizmie.
- Ultradźwiękpozwala na trafną diagnozę. Urządzenie wytwarza fale, które odbijają się od tkanek i są rejestrowane na ekranie. Lekarz bada obraz i stawia diagnozę. Dla przejrzystości obrazu zastosowano żel usuwający powietrze i zapewniający łatwe przemieszczanie się po powierzchni.
Zaletami tej procedury są bezpieczeństwo zdrowotne, przystępna cena i duża dokładność.
- Scyntygrafia kości– badanie umożliwiające określenie zaburzeń patologicznych w kościach za pomocą izotopów. Do ciała pacjenta wstrzykiwana jest specjalna substancja zawierająca oznakowane atomy. Obszary patologiczne dzielą się na zimne i gorące.
W pierwszym nie ma izotopów, dopływ do nich krwi jest gorszy i nie są one wykrywane podczas skanowania. Dotyczy to miejsc, w których pojawiły się nowotwory złośliwe. W gorących obszarach izotopy są zbierane bardziej aktywnie i są wyraźnie wykrywane podczas skanowania. Obszary te wskazują na występowanie procesów zapalnych.
Badanie to pozwala na odróżnienie artrozy od podobnych chorób o podobnych objawach klinicznych, na podstawie wyników lekarz prognozuje i przepisuje leczenie.
Głównymi przeciwwskazaniami do badania są ciąża, karmienie piersią oraz przyjmowanie leków zawierających bar.
- Nakłucie stawuto zabieg polegający na wprowadzeniu przez lekarza igły do jamy stawowej w celu pobrania mazi stawowej do analizy.
Biomateriał ten jest nadal badany w przyszłości, na podstawie wyników specjalista określa charakterystyczne cechy choroby i na jakim etapie jej rozwoju się znajduje. W przypadku artrozy stawu skokowego wykonuje się nakłucie w przedniej części, pomiędzy zewnętrzną kostką a ścięgnem długiego prostownika palców.
Kiedy udać się do lekarza
Jeśli leczenie artrozy nie zostanie rozpoczęte na czas, może dojść do niezdolności do pracy, a czasami do niepełnosprawności. Część pacjentów nie spieszy się z szukaniem pomocy, bo nie wie, do jakiego lekarza się zgłosić. Przy pierwszych objawach należy zgłosić się do reumatologa, który zdiagnozuje zmiany dystroficzne i zapalne w stawie.
Powinieneś się z nim skontaktować, jeśli:
- po nadmiernym obciążeniu, na koniec dnia pracy, pojawia się dyskomfort i ból stawów;
- w nocy trudno jest znaleźć wygodną pozycję dla nóg;
- stawy puchną, skóra staje się czerwona;
- pojawia się ostry ból, trudno się poruszać;
- pojawiają się dźwięki chrupania i klikania;
- stawy są zdeformowane.
Dzięki nowoczesnym technikom diagnostycznym i terapeutycznym można uniknąć interwencji chirurgicznej i zachować funkcjonowanie stawu.
Zapobieganie
Artrozie stawu skokowego (objawy i leczenie można sprawdzić u lekarza) można zapobiegać.
Aby zapobiec artrozie, eksperci zalecają przestrzeganie pewnych zasad:
- noś wygodne, dobrze dopasowane buty bez obcasów;
- utrzymywać prawidłowe odżywianie, pić wystarczającą ilość czystej wody;
- wybierz odpowiedni kompleks witamin i minerałów;
- ćwiczenia;
- częściej spaceruj na świeżym powietrzu;
- unikać nadmiernego obciążania nóg;
- unikać hipotermii;
- być regularnie obserwowany przez lekarzy;
- porzucić złe nawyki;
- wykonaj zestaw ćwiczeń rozgrzewających staw skokowy.
Szczególnie ważne jest dostosowanie diety. Dietetycy ustalili jadłospis, który zapobiegnie zaostrzeniu choroby i nasyci organizm niezbędnymi substancjami.
- Trzeba jeść często i w małych porcjach.
- Wypij co najmniej 2 litry czystej wody.
- Unikaj słodkich i słonych potraw.
- Nie jedz jedzenia na 4 godziny przed snem.
- Gotuj na parze, piecz, gotuj żywność.
Post i ścisła dieta w przypadku artrozy są surowo zabronione, aby zapobiec wypłukiwaniu wapnia niezbędnego do odbudowy kości i chrząstki.
Metody leczenia
Po potwierdzeniu diagnozy należy natychmiast rozpocząć leczenie. Niemożliwe jest całkowite pozbycie się artrozy, najważniejsze jest spowolnienie procesów destrukcyjnych i wydłużenie okresu remisji. W tym celu stosuje się różne techniki.
Leki
W leczeniu artrozy stosuje się różne leki:
- Przeciwzapalnyi środki przeciwbólowe eliminują źródło stanu zapalnego i łagodzą ból. Stosuje się tabletki i maści. Im szybciej zostaną podjęte leki przeciwzapalne, tym większa szansa na uratowanie stawu.
- Glukokortykoidystosuje się, jeśli powyższe leki nie przynoszą pożądanego rezultatu. Produkowane są w postaci roztworu do wstrzykiwań i wstrzykiwane do stawu.
- Chondroprotektoryniezbędne do spowolnienia procesu niszczenia chrząstki.
Schemat leczenia i dawkowanie leków ustala lekarz na podstawie nasilenia objawów, chorób współistniejących i innych czynników. Surowo zabrania się samoleczenia, aby nie pogorszyć sytuacji.
Tradycyjne metody
Jeśli chodzi o tradycyjne metody leczenia artrozy, lekarze dostrzegają ich dobroczynne właściwości i pozytywne skutki. Tradycyjna medycyna jest również stosowana w profilaktyce chorób.
Główne przepisy na leczenie artrozy stawu skokowego są następujące:
- Liście łopianu są dokładnie myte i nakładane miękką stroną na skórę. Roślinę mocuje się bandażem lub folią spożywczą i pozostawia na noc.
- Na patelni rozgrzej sól morską (kaszę gryczaną, piasek), wsyp ją na lnianą ściereczkę i nałóż na bolące miejsce. Trzymaj, aż sól ostygnie. To skuteczny sposób na złagodzenie bólu.
- Liliowy zalej potrójną wodą kolońską, odstaw w ciemne miejsce na 2 tygodnie, 2 razy dziennie pocieraj bolące miejsce.
- Zmiel skorupki jaj na proszek, weź 0, 5 łyżeczki. przed posiłkami.
Zastosowanie tradycyjnych metod leczenia należy uzgodnić z lekarzem prowadzącym. Nie jest to jedyny środek, ale dodatek do głównej terapii.
Inne metody
Kiedy terapia zachowawcza nie przynosi pozytywnych efektów, uciekają się do radykalnych środków – operacji.
Z reguły wskazaniami do zabiegu są:
- powtarzająca się i pierwotna artroza o 3-4 stopnie;
- komplikacje;
- silny i długotrwały ból promieniujący do kolana;
- oczywista kulawizna;
- porażenie mięśni nóg;
- pogorszenie właściwości zgięciowo-prostowych stawu i zdolności podporowej stopy.
W przypadku artrozy stopy stosuje się następujące interwencje chirurgiczne:
- Artrodeza– operacja unieruchomienia stawu. Jego zadaniem jest przywrócenie utraconej zdolności podtrzymywania kończyny. Główną wadą jest prawdopodobieństwo zlania się kości, co prowadzi do bezruchu, dlatego jest stosowany bardzo rzadko.
- Artroskopiato zabieg małoinwazyjny, podczas którego lekarz nacina staw i wprowadza artroskop. Chirurg przeprowadza badanie wizualne i ocenia stan struktur śródstawowych, a w razie potrzeby usuwa z mazi stawowej fragmenty uszkodzonego stawu lub skrzepy krwi. Przy tej operacji ryzyko nawrotu choroby jest zbyt duże.
- Endoprotetykaprzeprowadzane w szczególnie ciężkich przypadkach. Umożliwia wymianę uszkodzonego złącza w określonej części lub w całości. Protezy o unowocześnionej mechanice są stosowane i wytrzymują nawet 20 lat.
Głównymi przeciwwskazaniami do operacji są wiek poniżej 12 lat, przetoki stawowe, cukrzyca, dysfunkcja serca i choroby zakaźne.
Możliwe komplikacje
W przypadku opóźnienia lub braku leczenia mogą wystąpić następujące powikłania:
- inwalidztwo;
- deformacja, której nie można przywrócić;
- bezczynność i bezruch stawu;
- spadek jakości i poziomu życia.
Oprócz tych powikłań przewlekłemu przebiegowi choroby towarzyszy ból, dyskomfort i niemożność prowadzenia aktywnego trybu życia.
Aby gimnastyka, leczenie farmakologiczne i leczenie ludowe były skuteczniejsze, zaleca się stosowanie specjalnych urządzeń ortopedycznych, które zmniejszają obciążenie stawu. Obejmuje to ortezę i bandaż mocujący.
Orteza całkowicie dopasowuje się do kształtu kostki, zwiększa zakres ruchu, łagodzi obrzęki i ból. Bandaż mocujący ma takie samo działanie jak orteza. Wykonany jest z miękkiej elastycznej tkaniny, która pozwala dobrze unieruchomić staw. Bandaż stosuje się tylko w okresach remisji, gdy mija zaostrzenie.
Artroza stawu skokowego jest poważną chorobą, która całkowicie nieleczona prowadzi do poważnych konsekwencji i całkowitego unieruchomienia stawu. Rozpoznanie na początkowym etapie, uważna uwaga na objawy i właściwe leczenie pozwalają uniknąć interwencji chirurgicznej.